Yazının başlığına
aldanmayın, o başlık çocukluğumuzun tekerlemelerinden kalma; ben gezip gördüğüm
sırayla önce özgürlükler şehri Amsterdam’ı, sonra masal şehirleri Gent ve Bruges’u
anlatacağım sizlere…
Sonradan gelen bir küçük
kırmızı not:
Amsterdam yazısı biraz uzun oldu. Brugge ve Gent için ayrı bir yazı yazacağım.
AMSTERDAM
 |
| Hostelden Nieuwendijk |
Önce hostel tavsiyesiyle
başlayalım. Ucuzundan bir tatil planlıyorsanız dorm tarzı hostelleri tercih
edebilirsiniz. Kalabalık gidiyorsanız ev tutmak da güzel bir seçenek ama bir
iki kişi gidiyorsanız daha ucuza gelmeyecektir. Benim kaldığım hostel, dorm
tarzı olmasına rağmen diğerlerinden birazcık daha pahalıydı. Yurt dışında ilk
kez kalabalık bir odada kalacağım için risk almak istemedim. Flying Pig Downtown, birçok insandan
övgüyle dinleyeceğiniz bir hostel. –Bir de Uptown var, oraya kefil olmuyorum.
Siz Downtown’da kalın, daha merkezde.- Kolay arkadaşlık kurabileceğiniz güzel
bir ortamı var. En çok tercih edilme sebebi ise hosteldeki “smoking room”
nedeniyle coffeeshop’a ihtiyaç duyulmaması olabilir ;) Ben 16 kişilik odada
kaldım ve 16 kişiye rağmen hiç sorun yaşamadım. Daha az kişilik odalar da
mevcut.
“Smoking” demişken daha yazının başında hemen araya sokayım. Amsterdam’da esrar sadece coffeshop’larda içiliyor. “Ay özgürlükler şehri, ay burada yasal
zaten” diye öyle bir cigara sarayım, iki tur atayım diyemiyorsunuz yani. Ben
tütün insanı olduğum için sıklıkla ot içiyorum sandılar. Önce bir kafede garson
geldi, onu burada içemezsin diye. Sonra müze girişinde sıra beklerken güvenlik
görevlisi dibime kadar girip kokladı elimdekinin ne olduğunu anlamak için. Evet,
yanınızdan elinde cigarayla geçenler oluyor. Alakasız yerde “Koku geldi, burada
coffeshop mu var?” diye çevrenize bakabiliyorsunuz ama o insanlar da bunu göze
alıp takılıyorlar. Bu da kulağınıza küpe olsun, benden söylemesi.
 |
| Central Statiton |
Hostele dönecek olursak, Schiphol havaalanından trenle yirmi
dakikada şehir merkezine gideceksiniz. Hostel merkez istasyona çok yakın, beş dakikalık bir yürüme mesafesi.
(Gerçi Amsterdam’da her yer yürüme mesafesi)
Ben Amsterdam tatilimi
“Yürümekle yollar aşınmaz” diye anacağım, çünkü havaalanı ve Belçika yolcuğu
dışında bir kez bile vasıta kullanmadım. Havanın çok soğuk olması nedeniyle ve
sürekli yağan yağmurda (evet, yaz aylarını bilmem ama ekim gibi gidiyorsanız
kesinlikle yanınızda kalın giysiler götürün) incecik tekerlekli bisikleti
kullanmaktan kaçındım, ama siz mutlaka şehri bisikletle dolaşmaya çalışın. Yaya
olduğunuz sürece de bisiklet kazasına kurban gitmemeye özen gösterin.
Benim yürürken en çok
kurduğum cümle “laaaaan, koca şehirde bir tane bank yok laaannn” oldu. Evet
arkadaşlar, bir kafeye oturmadığınız takdirde durup dinlenemiyorsunuz. Takılıp
takılıp banklarda sızılmasın diye mi bilmiyorum, şehirde sadece bir yerde
oturup dinlenmelik bank gördüm.
Eminim coffeshop ve smartshop’a
gitmeden dönmeyeceksiniz, ama ben bu yazıda daha ziyade tatilin “kültür sanat” gezisi
kısmını anlatacağım. Space cake, truffle vb tavsiyeleri giden gören
arkadaşlarınızdan birebir almanız daha hayırlı olacaktır. (Hiç değinmeden
geçemeyeceğim; biz Greenhouse ve Leidseplein’deki Bulldog’a gittik. Tavsiye ederim. Bulldog aynı zamanda alkol de
alabileceğiniz bir coffeshop olarak diğerlerinden biraz daha ayrılıyor.)
 |
| Dam Square |
Dam Meydanı’na mutlaka yolunuz düşecektir. Hostelim oraya çok
yakın olduğundan ve ne zaman kaybolsam bir şekilde yolum oraya vardığından “Bütün
yollar Dam’a çıkar” diye hatırlayacağım. Madame
Tussauds müzesi hemen bu meydanda. Ben daha önce başka bir şehirde gezdiğim
için Amsterdam’dakine girme gereği duymadım, kefil olmuyorum.
Damrak Caddesi, istasyondan Dam Meydanı’na yürüdüğünüz ana cadde. Seks müzesi vs bu caddede. Çok dandik
görünüyordu, girmedim içine. Bir de Red Light District’te yeterince travma
yaşadığım için kaldıramayacağımı düşündüm. :) Bu caddede bilumum souvenir dükkanı ve
patatesçi göreceksiniz. (Amsterdam’da ucuz tatil için patates kızartması güzel
bir çözüm. O kadar çok yürüyünce kilo da almıyorsunuz merak etmeyin. Ben
döndüğümde “ne kadar zayıflamışsın” bile dediler.) Mutlaka farklı soslarla patates
deneyin, ama küçük boy alın. Benim gibi –bilenler bilir, iştahımın maşallahı
var- bir insana bile orta boy çok geldi, ziyan ettim. Genel olarak porsiyonlar
her yerde dolu dolu geliyor, siz o yüzden en küçük boyları tercih edin. (Bu
arada, dediğim hostelde kalırsanız bu caddenin hemen paralelinde kalıyor
olacaksınız)
Mutlaka I Amsterdam kartı alın. İstasyonun
hemen karşısındaki turist büroda satılıyor. Birçok müze, şehir içi ulaşım ve
kanal turu vs dahil. Bence iki günlük alın, rahat rahat gezin. Benim yanımdaki
arkadaşım, “aman biz o kadar gezmeyeceğiz, pahalıya gelir” diye aldırmadı ve
daha günün yarısı bitmeden almayarak zarar ettiğimizi fark ettik. Siz
arkadaşınızı dinlemeyin, alın o kartı.
 |
| Boat house |
Şehri gezmeye kanal turu ile başlayabilirsiniz. Önce
bir derli toplu her yeri görmüş olursunuz. Rehberden öğreneceğiniz bilgiler de
ilginç olacaktır. Ben boat house olayına bayıldım örneğin. Kanal turu yaparken
kanalların üzerinde birçok bot ev göreceksiniz. 2500 tane varmış ve artık daha
fazlasına izin verilmiyormuş.
Amsterdam zaten kanal
şehri. Yürürken kaybolup her kanal gördüğünüzde “kurtulduk, burayı biliyorum”
havalarına girmeyin. (Ki Amsterdam’da kaybolmak pek bir güzel, korkmayın.) O
kanalların hepsi birbirine benziyor. Doğru yolda olduğunuzu sanırken ters
istikamette yürüyor olabilirsiniz. Açın haritanızı bakın, en olmadı birilerine
sorun. Herkes İngilizce biliyor zaten, çok da yardımsever insanlar. Yalnız “Yürüyecek
misiniz? Orası çok uzak” laflarına kanmayın. Uzak dedikleri yer, en fazla yirmi
dakikalık mesafe oluyor çoğu zaman.
 |
| Kanallar.... |
Amsterdam’da öyle gece hayatı pek yok. Belirli bir
saatten sonra sokaklar ıssız. Kulüpler biraz daha uzak yerlerde. Ve herkes -tüm
gün takılmanın getirdiği mayışıklıktan olsa gerek- erkenden uyuyor. Kaç kez “iki
saat sonra uyandırın, dışarı çıkacağım” derken sabaha kadar uyudum bilmiyorum. “Erkenden
uyuyacak mıyım yani?” diye utançla odaya çıkıp odanın yarısının çoktan
uyuduğunu gördüğüm de çok oldu.
Yine de, ille de gece kulübe
gidip çılgınlar gibi dans edeceğim diyorsanız yoldaki polise bile sormanız
yeterli. Size keyifle gece hayatı tavsiyeleri verecektir. Leidseplein (ki biz kolay olsun diye Led Zeppelin ismini taktık) ve Rembrandtplein gece canlı oluyor.
Red Light District mutlaka akşam görmeniz gereken yerlerden. Gündüz de
kendilerini vitrinde sergileyen kadınlar olacaktır ama gece daha canlı. Ben
gezerken –belki yediğim kekin de etkisiyle- kendimi çok kötü hissetmiştim.
Sonuçta hemcinsleriniz para kazanabilmek için kendilerini yarı çıplak vitrinde
sergiliyor. Kadının metalaştırılması mı? Tam karşınızda. Ne kadar “ben
etkilenmem” derseniz deyin, üzücü bir deneyim olacaktır. Ya da bilmiyorum belki
kek etkisiyle bana özeldir. Önümde sürü halinde gezen erkek yığınlarını da
görünce korkuyla girmiştim arkadaşımın koluna. Sakın fotoğraflarını çekmeye
kalkmayın, bu nedenle saldırıya uğrayan insanlar olmuş.
Chinatown ile Red Light
District arasında bir yerde Nieuwmarkt
var. Burada şehrin en eski –dinî olmayan- binasını göreceksiniz. Gerçi içine de
girmediğinizden bir olayı yok ama vaktiniz olursa görün siz yine de, şehrin kapısı diye de geçiyormuş. Bir
de pazar kuruluyor burada, yerel pazarları gezmeyi seven biriyseniz bir göz atabilirsiniz.
 |
| Waterlooplein, ne ararsan var. |
Ama asıl pazarlarlar Albert Cuypmarkt ile Waterlooplein. İlkini ben gezmedim,
ikincisine “alllaaaahhh, ikinci elci” nidalarıyla koşarak gittim ama pahalıydı.
Öyle “ucuza kıyafet bulacağım” diye heveslenmeyin yani.
Müzeler kısmına geçmeden
önce mutlaka görülmesi gereken iki yer daha: Yel değirmenleri ve Vondelpark.
Yel değirmenleri biraz uzaktaymış, gitmedim. Sadece –yine biraz uzakta-
Artist Zoo (hayvanat bahçesi)
yakınında gördüğüm tabelayı takip edip bir tane buldum. Ama ne içine
girebildim, ne de bir olayı vardı. Don Kişot misali biraz abartmışım sanırım. :)
Vondelpark… Benim asla unutamayacağım deneyim. Truffle
deneyecekseniz mutlaka burada deneyin. (Kimileri hayvanat bahçesinin de
eğlenceli olacağını söylüyor.) Bana kalsa burayı övmekle bitiremem, iki gün
aralıksız konuşurum hakkında; ama ben gezerken burayı güzelleştiren başka
etkenler de vardı. Gidip "bu muymuş" demeyin sonra.
Gelelim müzelere...
Mutlaka ama mutlaka görülmesi
gereken başlıca yer, Anne Frank Evi.
Ben Anne Frank’ın günlüğünü okumamıştım ama yine de çok etkilendim. Yahudi soykırımı
sırasında Anne Frank ve ailesinin saklandığı yeri gezin derim. Günlüğü
okuyanlar orijinal el yazmalarını görme fırsatını kaçırmayı zaten istemezler
sanırım. Yanınıza da bir paket mendil alın isterseniz, zira gözlerinizin
dolmasını engelleyemiyorsunuz. Buraya mutlaka sabah erkenden gidin. Önünde çok
sıra oluyor. Biliyorum, şimdi siz bu lafımı kulak arkası edecekseniz ama ne diyeyim,
gidince görürsünüz gününüzü. :)
 |
| Heineken Experience... Hayır, yazıda bahsettiğim çocuk bu değil. |
Heineken Experience benim için hayal kırıklığı oldu. Neden bilmem, hep
işleyen bir fabrikayı üretim esnasında gezeceğim sanıyordum. Gitmeden biraz
araştırsaymışım iyiymiş. Biranın nasıl yapıldığını anlatıyorlar, dandik bir
dört boyutlu deneyim yaşatıyorlar vs. Ama paranız çok da boşa gitmiş sayılmaz,
sonunda iki bira hakkınız var. Bir de çok yakışıklı bir çocuk, iyi bir birayı
nereden anlarsınız sunumu yapıyor. Aynı çocuk orada olacaksa mutlaka gidin
zaten ;)
Müzelerin çoğu derli toplu
bir arada Museumplein’de. Van Gogh
Müzesi, Rijksmuseum, Stedelijk Museum hepsi bir meydanda. Burada olmazsa olmaz
Amsterdam fotoğrafı çektirebileceğiniz I
Amsterdam yazısı da var.
 |
| Museumplein |
Resim alanına ilgi duyuyor
ve biraz da anlıyorsanız sizin için cennet sayılacak müzeler var. Ben
anlamadığım halde hiç sıkılmadım gezerken. İlki tabii ki Van Gogh Müzesi. Van Gogh’un ve arkadaşlarının tabloları
sergileniyor. Diğeri de Rijksmuseum.
Burada da Rembrandt tabloları var.
Rijksmuseum benim en sevdiklerimden oldu. National Gallery ile British Museum
arası bir şey. Sadece tablolardan oluşmuyor yani. Ben en çok antika dolapları
gezerken keyif aldım. :) Herkese
göre bir şeyler var burada. Ama büyük bir müze, detaylıca gezmek istiyorsanız
bolca vakit ayırmanız gerekiyor. 1100’lerden 2000’e dört döneme ayrılmış dört
kat var. Ben katlarda koşarak sadece ilgimi çekenlere göz atmama rağmen ancak
iki katı gezebildim. Bu arada, Rembrandt’ın ünlü Night Watch tablosu da bu müzede. Çok güzel bir de sanat
kütüphanesi var.
Stedelijk Museum ise Bienal ile Modern Sanatlar Müzesi arası bir şey.
Sanat ve tasarım müzesi diye geçiyor zaten. 1950 öncesi ve 1960 sonrası
şeklinde ayrılmış. Gezerken sıkılmazsınız ama modern sanata özel bir ilgi
duymuyorsanız en sona bırakıp vaktiniz kalırsa girin bence.
 |
| Rembrandt'ın Evi |
Rembrandt’ın evi var bir de. Ben bu sayede ilk kez yakından kelebek
koleksiyonu görmüş oldum. :) Evde bir
sürü fosil var. Ne alaka, dönünce araştırayım dedim ama tabii ki tatil biter
bitmez eski tembelliğime geri döndüğümden açıp bakmadım bile.
Verzetsmuseum ise biraz uzakta hayvanat bahçesinin orada.
Arkadaşlar Direniş Müzesi yapmışlar
ama teslimiyet müzesi dense daha doğru. Daha en başında sosyalizm ile faşizmi
aynı kefeye koyduklarından “lan kıçınızı Sovyetler kurtardı lan” şeklindeki
öfkeme maruz kaldılar bir de, hoş olmadı. Müzeden ziyade sergi tadında. Dönemin
başlıca olaylarını tekil örneklerle sıradan insanlar üzerinden anlatmışlar.
Küçük bir müze olduğuna aldanmayın, eğer tek tek herkesin hikâyesini okumaya
kalkarsanız çok vakit alır.
 |
| Verzetsmuseum |
Hollanda Ulusal Müzesi,
Şehir Müzesi vs gezmedim. Gitmeye değer mi bilmiyorum. Ot müzesi de var, ama
bana daha önce giden birisi gezmeye değmez dediği için girmedim.
Hediye olarak ne getirilir? Anne baba, patron vs için peynir
güzel bir hediye olacaktır. Gouda
peynirini tatmadan gelmeyin. Ben peynir insanı olmadığımdan farkını
anlamadım ama siz bir de kendiniz tadın. Smartshop’tan alacağınız “grinder” çoğu arkadaş için iyi bir
hediye olacaktır. Gerçi orada kullanacağınız malzeme ile Türkiye’deki farklı
olduğundan burada pek işe yaramayacağını söyleyenler var. Ben hiç anlamam bu
işlerden, başkalarının yalancısıyım :p
Amsterdam bu kadar.
Tahminimden uzun bir yazı oldu. Masallar diyarı Gent ve Bruges’u ayrı bir
yazıda anlatmak daha iyi olacak. Tatil anlayışınız ne olursa olsun, eminim
Amsterdam’da çok eğleneceksiniz. Hele bir de yanınızda sizinle aynı kafada bir
arkadaş olsun, o zaman tadından yenmez. Ben biraz eksikliğini çektim.
Yalnızsanız da problem değil, hostelde arkadaş edinirsiniz kolaylıkla. Son
olarak, “Amsterdam’da olan Amsterdam’da kalır” arkadaşlar. O yüzden, siz bu
yazıda tatilin “kültür sanat” tarafıyla yetinin en iyisi. :)
